Pas op je geld, dit heb je van je ouder tegoed (deel 1)

nalatenschap, erfenis, vordering kindsdeel, erfdeel

Tot 2003 hadden kinderen het recht om hun deel van de erfenis meteen op te eisen als een van hun ouders overleden was. Het gebeurde vaak dat de langstlevende partner zijn woning moest verkopen om aan alle kinderen hun erfdeel uit te betalen. Wilden ouders dit voorkomen, dan moesten ze een testament opstellen, waarin werd opgenomen dat alle bezittingen naar de langstlevende echtgenoot of partner gingen.

Sinds 2003 beschermt de wet de achtergebleven partner. Bij het overlijden krijgt de langstlevende alle bezittingen (en schulden) en de kinderen mogen hun kindsdeel niet meteen opeisen, maar pas na het overlijden van de langstlevende. Ze krijgen een vordering op de langstlevende ouder. Ze zitten dus in de spreekwoordelijke ‘wachtkamer’. 

Dit is ook de reden waarom de kinderen het vaak nalaten om het kindsdeel schriftelijk vast te leggen. En omdat dat ‘wachten’ soms erg lang kan duren - en de langstlevende ouder nog lang en gezond blijft leven -, denken de kinderen daar uiteindelijk niet meer aan en bestaat de kans dat zij hun kindsdeel helemaal vergeten. Ook op het moment dat de langstlevende ouder overlijdt. 

Of nog erger: omdat ze geen idee hebben dat ze nog iets te vorderen hebben, doen ze verder niets op het moment dat de langstlevende ouder een nieuwe partner krijgt. Het familievermogen stroomt op deze manier de verkeerde kant op. Dit kan voor problemen zorgen of zelfs familierelaties verslechteren.

Wat zou jij (en je langstlevende ouder) kunnen doen als je zelf in zo’n situatie terechtkomt? Er zijn drie scenario’s:

Scenario 1:        
Je overleden ouder had geen testament, de langstlevende ouder kan besluiten om het kindsdeel uit te keren

Is een van je ouders al overleden, zonder testament? Heeft je langstlevende ouder genoeg aan zijn of haar eigen bezittingen? Dan kan hij of zij besluiten de erfenis van je overleden ouder eerder aan je te geven (bijvoorbeeld net voor zijn of haar opname in een zorginstelling of bij het aangaan van een nieuwe relatie).

Dit levert je ouder voordelen op. Omdat de eigen bijdrage van de zorginstelling is gebaseerd op het vermogen en inkomen van je langstlevende ouder van 2 jaar geleden zal het - nadat de kinderen hun erfdeel hebben opgeëist – nog 2 jaar duren voordat de eigen bijdrage van je ouder verlaagd wordt. Maar na 2 jaar betaalt je ouder minder aan eigen bijdrage voor de zorginstelling.

Levert deze constructie jou ook voordelen op? Zeker. Je hoef niet te 'wachten' totdat je langstlevende ouder overlijdt om je vordering uitgekeerd te krijgen. Je kunt jouw kindsdeel nu al in handen krijgen, maar je betaalt dan wel schenkbelasting, omdat het recht op gebruik van je kindsdeel (dat je weggeeft aan je langstlevende ouder) ook een waarde heeft. Het bedrag van schenkbelasting kan flink oplopen, tot maximaal 20 procent van het bedrag. En hoeveel je precies krijgt, kan door een nalatenschapsplanner voor je worden uitrekenen. 


Scenario 2:         
Je overleden ouder had wel een testament, de langstlevende kan besluiten om het kindsdeel uit te keren

Als je ouders, toen ze nog in leven waren, in het testament hebben opgenomen dat alle kinderen recht krijgen op een uitbetaling van het kindsdeel na besluit of bij hertrouwen van de langstlevende ouder, dan kun jij het opeisen zonder schenkbelasting te betalen.

Ook als je ouders samen in een testament hebben opgenomen dat de kindsdelen opeisbaar zijn zodra de langstlevende wordt opgenomen in een verpleeg- of verzorgingshuis (de zogenoemde Wlz-clausule) mag je je kindsdeel zonder schenkbelasting uitgekeerd krijgen. 

Is het vastgelegd dat het kindsdeel belast wordt met een (enkelvoudige) rente, dan mag de langstlevende ouder het inclusief de rente aan je uitkeren.

Dit levert voor je ouders en aan alle kinderen voordelen op: je ouder realiseert een financieel voordeel omdat de eigen bijdrage voor de zorginstelling daalt en jij krijgt je erfdeel (inclusief rente) eerder uitgekeerd, volledig belastingvrij.

Scenario 3:         
Je overleden ouder had wel een testament, de langstlevende kan besluiten om het kindsdeel niet uit te keren en gaat hertrouwen

Soms gaat je overgebleven ouder hertrouwen. Er komt dus een nieuwe partner in beeld die geen bloedband heeft met jou en je broers en zussen. Een partner die desondanks wel degelijk rechten heeft. 

Dit betekent dat de nieuwe partner de beschikking krijgt over de hele erfenis na het overlijden van je overgebleven ouder. En het kan dus erg lang duren voordat het vermogen waarop je een vordering hebt, bij jou terecht komt. 

Want deze vordering kun je pas opeisen na het overlijden van deze nieuwe partner. En als deze nieuwe partner van dezelfde leeftijd is als jij, bestaat de kans dat je er heel erg lang op moet gaan 'wachten' en dat je je kindsdeel helemaal vergeet. Weet je het laatste woonadres van de (nieuwe) partner van je overleden ouder niet, dan kun je je kindsdeel op je buik schrijven na zijn of haar overlijden. 
.................

Heb je iets van je langstlevende ouder te vorderen? 
Wil je weten wat je moet doen om je erfenis van je al eerder overleden ouder zo veel mogelijk veilig te stellen, om te voorkomen dat die in handen komt van de nieuwe partner? 
Lees het in deel 2 van mijn blog, volgende week. 

.................

Dit is een fragment uit mijn boek, waarin je onder andere kunt lezen wat je moet doen om je kindsdeel te beschermen. Geef je daar niets om, dan moet je mijn boek absoluut niet gaan lezen.

Heb je interesse in mijn boek en wil je het nu al bestellen? Ga naar mijn websitepagina en meld je nu alvast aan. De eerste 100 mensen die zich aanmelden, zullen mijn boek gesigneerd krijgen.

Het gaat jullie goed! En tot de volgende week...

.................


Wil je mijn blog volgen op Bloglovin? Klik op de link Follow my blog with Bloglovin.