Hij belt me in paniek, helemaal uit Servië. Alle signalen wijzen op een crisissituatie. Zijn verhaal is verwarrend en ik luister met extra aandacht door. Het duurt even voordat ik alle stukjes aan elkaar knoop: zijn broer woonde in Nederland, waar hij afstand deed van zijn Servische nationaliteit en werd genaturaliseerd; hij verhuisde vervolgens naar Hongkong voor werk, waar hij plotseling overleed, begin december 2020, op 33 jarige leeftijd.
'Naar zijn crematie gaan was ondenkbaar, omdat mijn vader en ik Corona kregen. En toen ik dacht dat het niet erger kon, overleed mijn vader in januari 2021, precies op mijn 30e verjaardag. Alles wat mij dierbaar was, werd mij ineens afgenomen, want mijn moeder heb ik al in 2020 aan kanker verloren. Het enige wat ik nog heb zijn mijn vrouw en mijn kinderen. Daar put ik mijn kracht uit. Anders was ik krankzinnig geworden.'
Ik krijg koude rillingen over mijn rug, langzamerhand beseffend hoe dramatisch deze situatie is. Ook juridisch en praktisch erg lastig. Hoe vertel ik deze jongeman dit, zonder grote ontsteltenis bij hem te veroorzaken?
Goran zegt mij op Facebook te hebben gevonden, omdat hij niet wist waar hij het anders zoeken moest. Hij vertelt ook een advocaat in Hongkong te hebben, die de zaken aldaar regelt.
'Ik e-mail u dadelijk een aantal openstaande rekeningen van de woning van mijn broer in Amsterdam, die met spoed betaald moeten worden. Kunt u ook de SNS bank bellen en vragen hoe ik de maandelijkse hypotheekrente kan overmaken? En kunt u de woning van mijn broer verhuren, want ik weet niet hoe ik anders alle kosten moet dekken.'
Ik word overspoeld door een orkaan van emoties. Ik begrijp zijn gevoelens en de chaotische gedachten die hem parten spelen, maar zover zijn we nog niet. Ik sluit mijn ogen en haal diep adem om van een grote interne druk verlost te worden.
Ik leg rustig uit dat er een procedure is die wij gaan volgen, en dat er een aantal andere zaken zijn die prioriteit krijgen: Welk erfrecht is van toepassing? Gelden de regels van Hongkong (laatste woonplaats) of van Nederland (land van de nationaliteit) bij de afwikkeling van de nalatenschap? Als we dat weten, dan kunnen wij verder.
Want als zijn broer langer dan 5 jaar in Hongkong heeft gewoond, gelden de regels van het land van de laatste woonplaats. Maar als wij toch willen dat de nalatenschap in Nederland wordt afgewikkeld, dan moeten wij uitzoeken of Hongkong naar het Nederlandse erfrecht doorverwijst of aantonen dat zijn overleden broer de intentie had om ooit weer terug naar Nederland te keren.
En hij moet erop voorbereid zijn dat dit een langdurige strijd kan worden om uit twee verschillende landen de erfenis van zijn broer te verkrijgen. Ook omdat de werkgever van zijn overleden broer een verzekering uitkeert, zijn broer bankrekeningen in Hongkong heeft en de ziekenhuisrekening betaald moet worden. Om deze zaken af te wikkelen moet een procedure in Hongkong worden opgestart.
Ik vertel ook hoe de vork in de steel zit omdat zijn overleden vader ook een erfgenaam van zijn broer is, en dat daarom allerlei documenten uit Servië moeten worden aangeleverd, en dat ook een procedure in Servië zal moeten worden gestart om de erfenis van zijn vader af te wikkelen.
Ineens is het stil aan de overkant.
Ik beloof dat ik een en ander ga uitzoeken en hem te ontmoeten zodra ik weer in Servië ben, want ik was net van plan om ernaartoe te reizen. Tot dan zal hij een aantal vragen voor mij beantwoorden en via e-mail aanleveren.
Ongeveer een week later ontmoet ik hem in Belgrado op een oud vlot op de Donau. Zijn lichaam is op hol en tegelijkertijd uitgeput. Het is voor hem moeilijk om mentaal tot rust te komen en aandachtig naar mij te luisteren.
Ik heb me hierop voorbereid.
Ik reik hem een aantal documenten aan en vraag hem de tekst door te lezen en alle informatie rustig te overdenken. 'Als je klaar bent met lezen en nog vragen hebt, dan gaan we verder praten.' Want ik weet dat alle verleidingen om van de kern af te dwalen verdwijnen als het geschreven woord de aandacht krijgt. Lezen biedt een unieke pauze-knop voor inzicht. En inzicht geeft rust, rust geeft vertrouwen en vertrouwen geeft zekerheid dat alles goed komt.
Na alles te hebben gelezen, zegt hij dat hij de hele procedure en mijn rol als executeur van de nalatenschap van zijn broer steeds beter begint te snappen. We spreken met elkaar af dat ik contact met Hongkong leg en met de afwikkeling van de nalatenschap van zijn broer aan de slag ga. Hij hoeft niets te doen, slechts een volmacht te tekenen en ruimte te nemen om zijn verdriet te verwerken. Ik doe de rest.
Het is nu een maand geleden dat ik weer terug ben in Nederland. Na een aantal notarissen te hebben benaderd, heb ik eindelijk een dapper iemand gevonden om de Verklaring van erfrecht op te stellen. We krijgen meteen de gegevens die van cruciaal belang zijn: de overledene was 2,5 jaar geleden uitgeschreven uit de Basisregistratie Personen (BRP) en was ingeschreven in de Registratie Niet-Ingezetenen (RNI). Dus minder dan 5 jaar woonde de overledene in Hongkong.
Een zware last valt van mijn schouders af: het Nederlandse erfrecht is van toepassing en wij hoeven de intentie van terugkeer naar Nederland niet meer aan te tonen.
Hopelijk is de Nederlandse Verklaring van erfrecht binnen een paar weken gereed en kan ik aan de slag: de toegang tot de Nederlandse bankrekeningen verkrijgen, de openstaande rekeningen betalen en de woning in Amsterdam ontruimen en verkopen.
In samenwerking met de advocaat in Hongkong zal de procedure aldaar worden gestart. Het kan, zegt hij, 6 tot 9 maanden duren om een uitsluitsel van de rechtbank te bemachtigen, de toegang tot de bankrekeningen in Hongkong te verkrijgen, de verzekering te innen en de ziekenhuiskosten te betalen.
Deze erfenis afwikkelen is vooral een kwestie van een lange adem hebben en gelukkig heb ik die. En ik kan alleen nog hopen dat Goran die ook heeft.
.................
Denk je dat je nabestaanden in een soortgelijke situatie terecht zouden kunnen komen en heb je nog geen testament? Of misschien heb je wel een testament, maar heb je vermogen in verschillende landen en weet je niet welke consequenties dat met zich meebrengt?
Dan wordt het tijd dat je je zaken meteen regelt. Maak een afspraak via 06-26582695, dan kunnen wij het daarover hebben en alles zodanig regelen dat er geen problemen ontstaan in de afwikkeling. Je nabestaanden zullen je dankbaar zijn voor wat je nu doet.
.................
Wil je mijn blog volgen op Bloglovin? Klik dan op deze link.
